Mae Trafnidiaeth Cymru wedi treialu gwasanaeth digidol newydd ar ei drenau, sy’n rhoi cyhoeddiadau wedi’u personoli am daith i deithwyr sy’n colli eu clyw.

Cafodd y rhaglen ‘Hearing Enhanced Audio Relay’ (HEAR) ei phrofi’n llwyddiannus ar drenau Trafnidiaeth Cymru rhwng Rhymni a Phenarth am ddeufis, er mwyn gwella teithiau i deithwyr sy’n colli eu clyw.

Mae’r rhaglen yn galluogi teithwyr sydd wedi’u cysylltu â’r cyfleuster Wi-Fi ar y trên i gael cyhoeddiadau wedi’u personoli am eu taith, a hynny ar eu dyfeisiau clyfar mewn amser real. Gall yr hysbysiadau hyn gael eu teilwra’n benodol yn unol â dewisiadau’r teithwyr, er enghraifft fel eu bod yn rhoi cyhoeddiadau iddynt am eu cyrchfan yn unig, mewn fformat y gellir ei glywed a’i ddarllen. Cafodd y rhaglen HEAR ei hariannu gan Adran Drafnidiaeth Llywodraeth y DU drwy ei chystadleuaeth ‘First of a Kind 2021’ a oedd yn werth £9 miliwn ac a gafodd ei chyflwyno gan Innovate UK (sy’n rhan o Ymchwil ac Arloesi yn y DU (UKRI)).

Meddai Michael Davies, Rheolwr Syniadau ac Arloesi Trafnidiaeth Cymru:

“Rydym wedi ymrwymo i sicrhau bod ein rhwydwaith mor hygyrch ag sy’n bosibl. Mae gweithio gyda GoMedia ar y rhaglen HEAR wedi cynnig cyfle i ni roi prawf ar raglen a allai gynnig manteision enfawr i gwsmeriaid ac annog pobl i ddewis teithio ar y trên.”

Amcangyfrifir bod colli clyw’n effeithio ar un o bob chwe oedolyn yn y DU [1], ac erbyn 2031 bydd 14.5 miliwn o bobl, sef tua 20% o boblogaeth y DU, yn colli eu clyw i ryw raddau [2]. Mae dros 60% o deithwyr ag anghenion o ran hygyrchedd yn ei chael yn anodd teithio’n annibynnol, sy’n golygu ei bod yn bwysicach nag erioed i drafnidiaeth gyhoeddus fod yn fwy hygyrch i bob teithiwr.

Meddai Roger Matthews, Rheolwr Gyfarwyddwr GoMedia:

“Mae’r rhaglen HEAR yn cynnig ateb sy’n fwy hyblyg a chost-effeithlon na gosod dolenni clyw drud ar drenau. At hynny, mae manteision y rhaglen hon yn fwy na gwella hygyrchedd i deithwyr sy’n colli eu clyw. Mae’r ap ei hun yn ap y gellir ei deilwra, mae’n gallu defnyddio mwy nag un iaith ac mae’n gallu rhoi trosolwg i deithwyr o gyhoeddiadau a wnaed o’r blaen a diweddariadau am unrhyw oedi, sy’n golygu ei fod yn adnodd defnyddiol i bob teithiwr, p’un a ydynt yn ymweld o dramor neu’n awyddus i ymlacio yn ystod eu taith heb orfod poeni am fod yn effro i gyhoeddiadau.”

GoMedia – sy’n is-gwmni i Icomera ac EQUANS – wnaeth ddatblygu’r dechnoleg gyda chymorth gan yr elusennau Hearing Link a Hearing Dogs er mwyn lleihau’r anawsterau y mae teithwyr ag anghenion o ran hygyrchedd yn eu hwynebu, gan ddefnyddio technoleg bwrpasol a gaiff ei gyrru gan wybodaeth amser real.

Canfu arolwg o 58 o bobl sy’n colli eu clyw, a gynhaliwyd gan yr elusennau Hearing Link a Hearing Dogs, y byddai 96% ohonynt yn hoffi cael rhaglen fel HEAR ar drafnidiaeth gyhoeddus. Ar y pryd, dim ond 7% oedd yn weddol hyderus y byddent yn cael gwybod am newidiadau a phroblemau teithio yn ystod eu taith, a dim ond 16% oedd yn teimlo eu bod yn cael eu trin yn gyfartal o’u cymharu â phobl nad ydynt yn colli eu clyw.